Στις 24-26 Νοεμβρίου 2023 πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο The Stanley, στην Αθήνα η επιμόρφωση των Συντονιστών/τριών και των Εκπαιδευτικών που συμμετέχουν στο νέο πρόγραμμα του Ιδρύματος Λαμπράκη, με τίτλο «Ενεργώ για τον Πλανήτη». Το πρόγραμμα απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων και εισηγείται σε μαθητές και μαθήτριες από το νηπιαγωγείο μέχρι το λύκειο, την κλιματική αλλαγή με την οπτική των φυσικών επιστημών και της πολιτότητας, αξιοποιώντας την τεχνολογία και το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT), και αναπτύσσοντας πρακτικές της «επιστήμης των πολιτών».

Στην τρέχουσα, πιλοτική φάση του προγράμματος συμμετέχουν 110 εκπαιδευτικοί διαφόρων ειδικοτήτων από 28 σχολεία που βρίσκονται σε 16 νομούς της χώρας.

Το πρόγραμμα «Ενεργώ για τον Πλανήτη» σχεδιάστηκε και υλοποιείται από το Ίδρυμα Λαμπράκη, στο πλαίσιο των δράσεων της Πρωτοβουλίας 21, με χρηματοδότηση από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, το Ίδρυμα Αθηνάς Ι. Μαρτίνου και την Accenture Greece. 

Η Πρωτοβουλία ’21 συγκροτήθηκε με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης και είναι το αποτέλεσμα της συστηματικής συνεργασίας κοινωφελών, πολιτιστικών και επιστημονικών ιδρυμάτων της χώρας και της Εθνικής Τράπεζας. Συνεχίζει τη δραστηριότητά της με έμφαση σε δράσεις στο πεδίο της Κλιματικής Αλλαγής και του Περιβάλλοντος. 

Στο πλαίσιο αυτό, το πρόγραμμα «Ενεργώ για τον Πλανήτη» έχει ως στόχο οι μαθητές και μαθήτριες από το νηπιαγωγείο μέχρι το λύκειο να ερευνήσουν και να ενημερωθούν αναλυτικότερα για την κλιματική αλλαγή, για τις αιτίες και τις συνέπειές της σε διάφορους τομείς της ζωής, τόσο σε παγκόσμιο, όσο και σε εθνικό, αλλά και σε τοπικό επίπεδο. Επιπλέον, τα παιδιά και οι νέες/οι με ανακαλυπτικές επιστημονικές προσεγγίσεις ενημερώνονται για τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να δραστηριοποιηθούμε για τον μετριασμό της ραγδαία εξελισσόμενης κατάστασης ή την προσαρμογή για τη διαχείρισή της. Καταγράφουν τις διεθνείς, ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές δεσμεύσεις και οδηγίες σχετικά με την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και προτείνουν λύσεις ξεκινώντας από τη δική τους καθημερινότητα στο σχολείο, στο σπίτι, στην κοινότητα κ.λπ. Κάνουν συγκεκριμένες, ρεαλιστικές και υλοποιήσιμες προτάσεις και δημιουργούν σχέδια δράσης, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία ειδικών επιστημόνων και κοινωνικών εταίρων που μπορούν να τους/τις βοηθήσουν σε αυτήν την κατεύθυνση. Στη συνέχεια καλούν ομάδες-στόχου (π.χ. συμμαθητές, νέους/νέες του νομού, οικογένειες, επιχειρήσεις, την κοινή γνώμη, τοπικές αρχές, την κυβέρνηση) σε δράση. Το σχέδιο τους περιλαμβάνει ξεκάθαρους στόχους, βηματισμούς, και πρόβλεψη για την μέτρηση αντικτύπου της πρωτοβουλίας τους, με την ολοκλήρωση της οποίας θα κάνουν αξιολόγηση του αποτελέσματος.

Στη διάρκεια του επιμορφωτικού τριήμερου η Βιβή Ανθοπούλου, Γενική Διευθύντρια του Ιδρύματος Λαμπράκη, η οποία εμπνεύστηκε και σχεδίασε το πρόγραμμα, παρουσίασε το περιεχόμενο, τη δομή και τη μεθοδολογία του «Ενεργώ για τον Πλανήτη», ενώ ο κ. Αθανάσιος Κατσής, τ. Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Καθηγητής Στατιστικής στην Εκπαιδευτική Έρευνα, παρουσίασε τη μεθοδολογία της εξωτερικής αξιολόγησης του προγράμματος, η οποία προβλέπει μετρήσεις στα παιδιά πριν την έναρξη του προγράμματος και μετά την ολοκλήρωσή του. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους και με πολύ ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις ο κ. Ιωάννης Μάνος, Συντονιστής της Πρωτοβουλίας ’21, Σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, η κ. Εύα Λιανού, Γενική Διευθύντρια  του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση, η κ. Βάλια Φράγκου, Εκτελεστική Διευθύντρια του Ιδρύματος Αθηνάς Ι. Μαρτίνου, ο κ. Αγαμέμνων Κακανέλης, Managing Director της Accenture Greece και ο κ. Πέτρος Αγγελόπουλος, Περιφερειακός Διευθυντής Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ιονίων Νήσων.  

Οι 125 εκπαιδευτικοί, Συντονιστές και Συντονίστριες του προγράμματος, 40 από τις/τους οποίες/ους συμμετείχαν εξ αποστάσεως, ενημερώθηκαν με επιστημονικά τεκμήρια για την κλιματική αλλαγή, τις αιτίες και τις συνέπειές της και μπαίνοντας σε ρόλο μαθητή/μαθήτριας συμμετείχαν σε βιωματικές δραστηριότητες. Παράλληλα,  εκπαιδεύτηκαν στην αξιοποίηση του τεχνολογικού εξοπλισμού που έλαβαν. 

Ειδικότερα, η Θάλεια Μαυράκου, φυσικός και ερευνήτρια του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, σε μία κατανοητή και μεστή παρουσίαση εξήγησε στις/στους εκπαιδευτικούς τι είναι η κλιματική αλλαγή, ποιες είναι οι αιτίες και οι συνέπειές της και μίλησε για τους μύθους που διακινούνται σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Ο Δρ. Δημήτριος Σωτηρόπουλος, φυσικός,  επιστημονικός συνεργάτης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, μέσα από εισηγήσεις και δραστηριότητες που πραγματοποίησε κατά τη διάρκεια του τριήμερου, ανέδειξε πώς μπορούμε να ερμηνεύουμε τον κόσμο -και ιδιαίτερα την κλιματική αλλαγή- μέσω της επιστήμης, με τη βοήθεια της τεχνολογίας και του Διαδικτύου των Πραγμάτων και εκπαίδευσε τις/τους εκπαιδευτικούς στη χρήση μέρους του εξοπλισμού, σε συνεργασία με τον Δρ. Γιώργο Σουβατζόγλου, Φυσικό,  Ρ/Η, Υπεύθυνο R&D εκπαιδευτικών προγραμμάτων στον οργανισμό SΤΕΜ Εducation και την Χριστίνα Τζουμερκιώτη, Υπεύθυνη Νηπιαγωγείου στον οργανισμό SΤΕΜ Εducation. Παράλληλα, η Βάσω Σερέπα, φυσικός και εκπαιδευτικός, η Αλεξάνδρα Τσίγκου, Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Αττικής και η Πολυχρονίτσα Ιωαννίδου, νηπιαγωγός, ανέλαβαν την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας, του δημοτικού και του νηπιαγωγείου αντίστοιχα. Οι 16 περιφερειακοί συντονιστές του προγράμματος, ανέλαβαν στη διάρκεια της επιμόρφωσης να αναπτύξουν δραστηριότητες μαζί με τους εκπαιδευτικούς. Τέλος, η Μαρία Ξανθόπουλου, project manager του «Ενεργώ για τον Πλανήτη», παρουσίασε την πλατφόρμα ασύγχρονης επιμορφωτικής και συμβουλευτικής υποστήριξης των εκπαιδευτικών και τις/τους ενημέρωσε για τα επόμενα βήματα. 

Στο τέλος ενός εντατικού τριήμερου η κυρίαρχη αίσθηση στην κατάμεστη αίθουσα της ολομέλειας ήταν η αισιοδοξία για μαθητές και μαθήτριες με ενισχυμένες ικανότητες κατανόησης και αξιοποίησης των φυσικών επιστημών και της τεχνολογίας, με μεγαλύτερη γνώση για την κλιματική αλλαγή, και αίσθηση ευθύνης και διάθεση ανάληψης δράσης που δημιουργεί θετικό αντίκτυπο για την επιβίωση του πλανήτη.